Nuttige informatie over bloedkoraal, granaat, git en karneool

Granaat: 

Als geslepen (gefacetteerd) kralen verwerkt in enkele of meestal meerdere rijen colliers en als losse geslepen stenen gezet in sieraden zoals oorbellen, ringen, hangers, broches, (mutsen) spelden bootjesketting, rouwklokken etc. De kleur is helder, donker roodbruin.

Glas- of boeren granaten: 

Imitatie (glas) granaat die een wat heldere rode overdreven kleur heeft. Veel gebruikt in de 19e eeuw omdat het grootste deel van de bevolking niet kapitaalkrachtig genoeg was om echte granaten te dragen.

Glas gitten: 

Imitatie van git (git is een versteende houtsoort). Ondoorzichtig zwart en gebruikt als rouwsieraad. Veel gebruikt als onterechte benaming voor gitten. De echte gitten kwamen uit Engeland en in onze streekdracht niet of nauwelijks gedragen. Wat hier dus veel voorkwam waren de glas gitten, een donkere zwarte glazen kraal veel als rouwsieraad gebruikt.

Karneool of cornalijn:

Karneool heeft een bruinrode kleur. Deze kettingen werden enkel of met meerdere rijen gedragen. De kralen waren gefacetteerd geslepen. Er bestaat ook een witte karneool die ca. 1820 in de Zaanstreek zeer in trek was.

Diamant: 

Zie bij informatie kopje diamant

Bloedkoraal: 

Koralen komen in diverse soorten en kleuren voor. De meest bekende en gewilde soort is het edelkoraal, in het algemeen bekend als bloedkoraal (coralium rubrum). Bloedkoraal groeit in de zee. Het wordt gevormd door een grote groep levende poliepen. Ze onttrekken kalk aan het aan zeewater en scheiden dit weer af. Zo ontstaat er een kalkskelet dat de vorm heeft van een takje. Afhankelijk van de ouderdom kunnen de stammetjes uirgroeien tot soms wel 5cm. dikte. De belangrijkste vindplaats van bloedkoraal was tot het begin van de 20e eeuw de Middellandse zee. De kralen die bij de streekdracht het meest voor kwamen waren geslepen in het kaas- of ton model. Rond kwam niet voor in de streekdracht. Bloedkoraal is poreus, denk om scherpe stoffen die kunnen het koraal aantasten. Alleen schoonmaken met een lauwwarm sopje van zachte zeep. Na het reinigen en drogen kunnen de kralen wit uitslaan dit is te verhelpen door een druppetje natuurlijke blanke (baby) olie in beide handpalmen te wrijven en hiermee de kralen licht vettig maken. Ook in het bloedkoraal werden imitaties toegepast, o.a. gemaakt van glas, kunststof, palm- of steennoot, kunsthoorn, celluloid, been en witte koraal die gebeitst of gekleurd is. Dit was een alternatief voor de toen ook al dure bloedkoralen! In Noord-Holland werden de grootste bloedkoralen gedragen. In West-Friesland en Volendam werden soms uitzonderlijke formaten gedragen!